وقتی برای خرید طلا وارد یک فروشگاه می‌شوید، اولین چیزی که چشم‌تان را می‌گیرد؛ درخشش خیره‌کننده‌ی زیورآلات و جذابیت طراحی آن‌هاست. اما چیزی که در نگاه اول کمتر به آن توجه می‌شود، کدی کوچک و ظریف است که روی هر قطعه طلا حک شده؛ عددی که شاید بی‌اهمیت به نظر برسد؛ اما در واقع کلید شناخت اصالت و ارزش واقعی طلاست. این عدد یا علامت را «اَنگ طلا» می‌نامند.
انگ طلا مانند شناسنامه‌ای است که اطلاعات دقیقی از میزان خلوص و عیار طلا را در اختیار خریدار می‌گذارد. بسیاری از افراد، به‌ویژه کسانی که اطلاعات فنی کمتری از طلا دارند؛ ممکن است فریب ظاهر زیبا یا درخشش مصنوعی یک قطعه طلای تقلبی را بخورند. اما انگ طلا همان چیزی است که می‌تواند مانع از این اشتباه شود. این علامت کوچک، گواهی رسمی کارخانه‌ی سازنده یا اتحادیه‌ی صنفی طلاست که با استفاده از آن می‌توان به واقعی بودن طلا اطمینان پیدا کرد.
درواقع، در بازارهای جهانی طلا، هیچ واحدی به اندازه‌ی انگ نمی‌تواند خیال خریدار را از بابت اصالت و خلوص راحت کند. دانستن مفهوم انگ طلا، شناخت انواع آن، آشنایی با نحوه خواندن و تشخیص صحت آن، نه تنها به شما در هنگام خرید کمک می‌کند؛ بلکه باعث می‌شود آگاهانه‌تر و مطمئن‌تر تصمیم بگیرید.
اگر قصد دارید طلای واقعی را از بدل تشخیص دهید، اگر می‌خواهید با تفاوت بین طلای ۱۸ عیار و ۱۴ عیار آشنا شوید یا در خرید و فروش طلا آبشده و زینتی دچار ضرر نشوید، شناخت انگ طلا برای شما یک ضرورت است. در ادامه، به بررسی دقیق و کامل این علامت ارزشمند، کاربردهای آن در بازار طلا و روش‌های تشخیص اصالت آن خواهیم پرداخت.
ری‌گیری و انگ طلا چگونه تعیین می‌شود؟
در بازار طلا، ظاهر براق و طراحی چشم‌گیر، همیشه تنها معیار ارزش‌گذاری نیست. آنچه که پشت صحنه و به‌صورت تخصصی اصالت و خلوص واقعی طلا را تضمین می‌کند، فرآیندی به نام «ری‌گیری» و حک رسمی «انگ طلا» است. بسیاری از خریداران، به‌خصوص افرادی که آشنایی چندانی با جزئیات فنی ندارند؛ ممکن است فریب طلای کم‌عیار یا بدل را بخورند. اما شناخت این مراحل علمی و قانونی، به شما کمک می‌کند تا طلای واقعی و استاندارد را با اطمینان انتخاب کنید. در ادامه با جزئیات نحوه ری‌گیری و تعیین انگ طلا آشنا می‌شویم.
بیشتر بخوانید: انس طلا چیست ؟
نحوه ری‌گیری طلا چگونه است؟
ری‌گیری، به فرآیندی علمی و دقیق گفته می‌شود که برای مشخص کردن میزان خلوص واقعی طلا، در یک قطعه خاص به کار می‌رود. این کار معمولا در آزمایشگاه‌های تحت نظارت اتحادیه یا سازمان استاندارد انجام می‌گیرد. برای شروع، نمونه‌ای بسیار کوچک از طلا(حدود ۰.۵ گرم) از قطعه جدا می‌شود. سپس این نمونه با استفاده از روش‌هایی مانند ذوب، تیتراسیون یا دستگاه‌های پیشرفته، مانند اسپکتروفوتومتر بررسی می‌شود. در پایان آزمایش، درصد دقیق طلای خالص موجود در آلیاژ مشخص می‌شود. برای مثال اگر نتیجه آزمایش ۷۵ درصد طلا باشد، آن قطعه به‌عنوان طلای ۱۸ عیار شناخته می‌شود.
انگ طلا چگونه تعیین و حک می‌شود؟
پس از تعیین عیار طلا از طریق ری‌گیری، در صورتی که خلوص آن با استانداردهای تعیین‌شده مطابقت داشته باشد؛ یک کد رسمی تحت عنوان انگ طلا روی قطعه حک می‌شود. این انگ شامل عدد عیار (مثلا ۷۵۰ برای ۱۸ عیار)، نماد کارخانه یا آزمایشگاه و گاهی حروف یا نمادهای اختصاری دیگر است که شناسنامه‌ی رسمی طلا را تشکیل می‌دهند. حک انگ به‌صورت لیزری یا با ضربه، در بخشی از طلا انجام می‌شود که به ظاهر آن آسیبی نرساند؛ مانند پشت پلاک یا داخل حلقه. تنها کارگاه‌ها و فروشگاه‌هایی که دارای مجوز رسمی هستند، اجازه دارند طلاهای خود را برای انگ‌گذاری به مراکز ری‌گیری معتبر ارسال کنند. بنابراین وجود انگ رسمی روی طلا، نشانه‌ای قطعی برای اصالت، عیار واقعی و قانونی بودن آن است.
انواع کد انگ طلا
کد انگ طلا، در واقع نشانه‌ای رسمی و استاندارد است که روی قطعات طلا حک می‌شود و بیانگر اطلاعات مهمی همچون میزان خلوص طلا(عیار)، هویت تولیدکننده یا آزمایشگاه ری‌گیری و گاهی محل ساخت یا مجوز قانونی آن است. این کدها با استانداردهای بین‌المللی یا داخلی طراحی می‌شوند و اگر به‌درستی خوانده شوند، می‌توانند از تقلبی بودن یا معتبر بودن یک قطعه طلا پرده بردارند. شناخت انواع کدهای انگ طلا، به خریدار کمک می‌کند تا بتواند اصالت طلا را بررسی کرده و با آگاهی بیشتری خرید کند.
در ادامه با رایج‌ترین انواع کدهای انگ طلا آشنا می‌شویم:
کد عیار طلا(عدد سه‌رقمی): این کد رایج‌ترین بخش انگ است که میزان خلوص طلا را به‌صورت عددی و براساس هزارم نشان می‌دهد. به‌عنوان مثال:
- ۹۹۹ برای طلای ۲۴ عیار (۹۹.۹٪ خالص)
- ۹۱۶ برای طلای ۲۲ عیار (۹۱.۶٪ خالص)
- ۷۵۰ برای طلای ۱۸ عیار (۷۵٪ خالص)
- ۵۸۵ برای طلای ۱۴ عیار (۵۸.۵٪ خالص)
- ۳۷۵ برای طلای ۹ عیار (۳۷.۵٪ خالص)
کد شناسایی کارخانه یا سازنده: این کد به‌صورت حروف اختصاری (مثلا AB یا (NGیا عددی ترکیب‌شده با حروف حک می‌شود. این کد شناسنامه‌ی تولیدکننده است و در بانک اطلاعاتی آزمایشگاه ری‌گیری، قابل ردیابی است.
کد آزمایشگاه ری‌گیری یا محل مهر: این کد نشان می‌دهد که انگ طلا در کدام مرکز معتبر تایید و حک شده است. در ایران معمولا نام مرکز یا شماره اختصاصی آن حک می‌شود. در برخی کشورها، نمادهایی خاص مانند تاج، شیر یا حرف خاص نشان‌دهنده منطقه یا کشور هستند.
بیشتر بخوانید: همه چیز در مورد مثقال و تبدیل آن به گرم
کد استاندارد بین‌المللی: در برخی موارد، طلاهایی که برای صادرات یا واردات استفاده می‌شوند، دارای کدهای بین‌المللی مانند ISO یا علامت کشور سازنده(مانند IT برای ایتالیا، UK برای بریتانیا،TR برای ترکیه) هستند.
کد گواهی یا مجوز خاص: برخی طلاها که دارای طراحی ویژه، سنگ‌های قیمتی خاص یا ویژگی منحصربه‌فرد هستند؛ ممکن است کدی داشته باشند که به گواهی اصالت آن ارجاع دهد. این کد معمولا به یک شناسنامه یا برگه تاییدیه فنی وابسته است.
وجود این کدها نه تنها اعتبار و ارزش طلا را تضمین می‌کند؛ بلکه در زمان فروش مجدد، تعویض یا کارشناسی نیز بسیار کاربرد دارد. بنابراین هنگام خرید طلا، حتما به انگ آن دقت کنید و در صورت نیاز، از فروشنده بخواهید که معنی دقیق کدهای حک‌شده را برایتان توضیح دهد. هرچه اطلاعات شما در این زمینه بیشتر باشد؛ احتمال خرید مطمئن‌تر و بدون ضرر نیز بالاتر خواهد رفت.
آموزش استعلام انگ طلا
استعلام انگ طلا، یکی از مراحل مهم در بررسی اصالت و قانونی بودن یک قطعه طلا به شمار می‌رود. این فرآیند به خریدار یا فروشنده امکان می‌دهد تا با بررسی کدهای حک‌شده روی طلا، از صحت عیار، نام تولیدکننده و معتبر بودن مرکز ری‌گیری آن مطمئن شود. انگ طلا که معمولا شامل عدد عیار(مثل ۷۵۰ یا ۹۱۶)، کد شناسایی سازنده و گاه نماد مرکز ری‌گیری است؛ تنها زمانی اعتبار واقعی دارد که در یک سیستم ثبت شده و قابل پیگیری باشد.
در ایران، مراکز رسمی ری‌گیری زیر نظر اتحادیه طلا و جواهر یا سازمان استاندارد فعالیت می‌کنند. زمانی که قطعه طلا، به آزمایشگاه ارسال می‌شود، پس از تایید عیار و خلوص، کد اختصاصی روی آن حک شده و در سامانه داخلی یا آرشیو آن مرکز ثبت می‌گردد. اگر فردی بخواهد انگ طلای حک‌شده را استعلام کند، باید با ارائه مشخصات دقیق قطعه و کدهای موجود، به یکی از مراکز رسمی یا اتحادیه مراجعه کرده و یا در صورت امکان، از سامانه‌های استعلام دیجیتال استفاده کند. برخی از شهرها یا اتحادیه‌های بزرگ، سامانه‌های آنلاین یا اپلیکیشن‌هایی برای ثبت و بررسی کدهای انگ طلا در اختیار دارند.
با این حال، دسترسی عموم مردم به پایگاه داده انگ طلا، هنوز به‌صورت کامل الکترونیکی و سراسری فراهم نیست. به همین دلیل توصیه می‌شود هنگام خرید، از فروشگاه‌های معتبر با مجوز رسمی خرید کنید و فاکتور فروش و مشخصات انگ طلا را به‌صورت کامل دریافت نمایید. اگر طلا دارای انگ غیرمعمول، مخدوش یا نامشخص باشد، بهتر است از خرید آن خودداری کرده یا قبل از اقدام، آن را برای استعلام به آزمایشگاه مورد تایید اتحادیه بسپارید.
نحوه تشخیص کد انگ طلا
برای تشخیص کد انگ طلا، باید با دقت به نوشته‌ها، اعداد و نمادهایی که روی قطعه طلا حک شده‌اند توجه کنید. این کد معمولا در قسمت‌های کمتر دیده‌شده مانند پشت پلاک، داخل حلقه، قفل دستبند یا گوشواره حک می‌شود و با چشم غیرمسلح یا ذره‌بین دقیق‌تر، قابل مشاهده است. برای اینکه بتوانید این کد را به‌درستی بخوانید، ابتدا باید بدانید که چه اطلاعاتی در آن گنجانده شده است: عددی سه‌رقمی که نشان‌دهنده عیار است(مانند ۷۵۰ برای طلای ۱۸ عیار)، حروفی که بیانگر سازنده یا کارخانه هستند(مانند VH یا (DKو گاهی نیز نمادی که مربوط به مرکز ری‌گیری یا کشور سازنده است.
برای مثال، اگر روی یک قطعه طلای ایرانی، کدی مانند “۷۵۰ “VHحک شده باشد؛ عدد ۷۵۰ به‌معنای طلای ۱۸ عیار است و حروف VH معمولا مخفف نام تولیدکننده یا برند آن طلاست که در فهرست اتحادیه طلا قابل پیگیری است. اگر نماد یا حرف خاصی در کنار کد باشد، مانند ستاره، تاج یا پرچم، ممکن است نشان‌دهنده کشور سازنده یا نماد خاص آزمایشگاه باشد. این کدها معمولا با دقت بالا و ظریف حک می‌شوند و نباید مخدوش یا بسیار سطحی باشند. وجود کدهای واضح، منظم و دقیق یکی از نشانه‌های معتبر بودن طلاست. در مقابل، انگ‌های درشت، ناصاف یا مبهم می‌تواند نشانه جعلی بودن باشند.
برای اطمینان کامل، بهتر است هنگام خرید از فروشنده بخواهید که معنی دقیق کد را برایتان توضیح دهد و اگر شک دارید، قطعه را به یک کارشناس رسمی یا آزمایشگاه ری‌گیری ببرید تا با دستگاه مخصوص، اصالت آن را تایید کند.
بیشتر بخوانید: طلای بدون اجرت چیست و چرا محبوب شده است؟
آیا طلا با انگ و عیار بالاتر نشان دهنده کیفیت بهتر است؟
طلا با عیار بالاتر، مثل ۲۴ عیار، دارای درصد خلوص بالاتری از طلا است(۹۹.۹٪)، بنابراین ارزش ذاتی بیشتری دارد و در بازار سرمایه‌گذاری محبوب‌تر است؛ اما چون بسیار نرم و انعطاف‌پذیر است، برای ساخت زیورآلاتی که روزانه استفاده می‌شوند، مناسب نیست. در مقابل، طلاهای با عیار پایین‌تر مانند ۱۸ یا ۱۴ عیار، با فلزات دیگری ترکیب شده‌اند و مقاومت، سختی و دوام بیشتری دارند؛ به همین دلیل در ساخت انگشتر، گردنبند، دستبند و سایر جواهرات کاربرد بیشتری دارند. بنابراین اگر هدف، سرمایه‌گذاری باشد، طلا با عیار بالا انتخاب بهتری است؛ اما اگر هدف استفاده روزمره است، طلا با عیار متوسط مانند ۱۸ عیار کاربردی‌تر و بادوام‌تر خواهد بود.
نتیجه گیری
انگ طلا، به‌عنوان نشانه‌ای رسمی و معتبر بر روی زیورآلات طلا، اطلاعات مهمی درباره خلوص یا عیار، هویت سازنده و تاییدیه‌های آزمایشگاهی ارائه می‌دهد که نقش کلیدی در تضمین اصالت و کیفیت محصول دارد. این علامت‌گذاری به خریداران کمک می‌کند تا با اطمینان بیشتری خرید کنند و از تقلب جلوگیری شود. کاربردهای انگ طلا محدود به نشان دادن عیار نیست؛ بلکه شامل شناسایی تولیدکننده، محل ری‌گیری و گاهی استانداردهای بین‌المللی نیز می‌شود که همه این موارد در ارزش‌گذاری، فروش مجدد و کارشناسی طلا اهمیت فراوانی دارند. نحوه تشخیص کد انگ طلا با دقت در اعداد و حروف حک‌شده، شناخت نمادهای رایج و مراجعه به مراجع رسمی یا آزمایشگاه‌های معتبر امکان‌پذیر است. به همین دلیل، آشنایی با کدهای انگ طلا و نحوه استعلام آن از ضروریات هر فردی است که قصد خرید یا فروش طلا دارد تا بتواند با اطمینان کامل در این بازار فعالیت کند.
سوالات متداول
- انگ طلا چگونه مشخص می‌شود؟
انگ طلا پس از آزمایش خلوص و عیار طلا، در آزمایشگاه‌های معتبر مشخص می‌شود. عدد عیار، کد سازنده و نماد مرکز ری‌گیری روی قطعه حک شده و اصالت آن تایید می‌گردد.
- چرا فلزات دیگر را به طلای خالص اضافه می‌کنند؟
فلزات دیگر مانند مس یا نقره، به طلای خالص اضافه می‌شوند تا سختی و مقاومت آن افزایش یابد؛ زیرا طلای خالص بسیار نرم است و برای ساخت زیورآلات روزمره، مناسب نیست.
- انگ زنی توسط چه مراکزی انجام می‌شود؟
انگ زنی، توسط مراکز رسمی و مجاز مانند آزمایشگاه‌های تحت نظارت اتحادیه طلا و جواهر یا سازمان استاندارد، انجام می‌شود تا استانداردهای کیفی رعایت شده و قطعات طلا معتبر شناخته شوند.
